.JPG)
Giỏ hàng của bạn đang trống
Thiết bị báo khói là một trong những thiết bị phòng cháy quan trọng trong hệ thống phòng cháy chữa cháy. Loại thiết bị này có giá rẻ và khá cơ bản đối với mỗi căn hộ hiện nay. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích tới từ đầu báo khói, bạn nên trang bị thêm cho mình những kiến thức cũng như một cái nhìn chính xác hơn về đầu báo khói. Vừa để biết cách chọn mua loại đầu báo khói thích hợp, vừa biết cách nó hoạt động, và lưu ý khi dùng.
Thiết bị cảm biến khói
Đầu báo khói là một thiết bị báo cháy có nhiệm vụ tự động nhận biết khói ở mức có thể gây nguy hiểm giúp ta phát hiện kịp thời các sự cố có thể xảy ra như cháy nổ và truyền tín hiệu đến trung tâm báo cháy để kích hoạt báo động.
Khói là một hiện tượng điển hình của cháy. Đa số đầu báo khói sẽ gửi tín hiệu về trung tâm báo cháy nhưng có một số đầu báo khói dành cho gia đình sẽ phát tín hiệu âm thanh thông báo tại chỗ.
Đầu báo khói có khả năng phát hiện ra đám cháy sớm hơn so với đầu báo nhiệt do nhiệt độ truyền trong không khí chậm hơn nên để có khả năng phát hiện ra đám cháy sớm người ta sẽ sử dụng đầu báo khói.
Điểm khác biệt lớn nhất giữa hai loại thiết bị này đó là “thiết bị báo khói” là một thiết bị khép kín tất cả trong một, bao gồm cảm biến khói và chuông báo động được đặt trong cùng một không gian kín (hoặc tích hợp trong 1 sản phẩm). Đây là những thiết bị mà bạn thường hay bắt gặp trong nhà ở hoặc các căn hộ.
Trong khi đó, thiết bị dò khói thường chỉ chứa trong mình cảm biến khói chứ không có thêm thiết bị nào khác. Do đó, bộ phận báo động là một đơn vị riêng biệt và toàn bộ hệ thống vận hành theo sự chỉ đạo của bộ điều khiển được đặt ở vị trí trung tâm. Bạn sẽ tìm thấy các hệ thống kiểu này trong các trung tâm thương mại, trong các khách sạn và bệnh viện…
Do vậy, về cơ bản, thiết bị báo khói là những thiết bị thường được sử dụng trong nhà ở, trong khi máy dò khói thường được dùng ở những nơi kinh doanh rộng lớn. Tuy nhiên, trong bài viết này, chúng ta sẽ sẽ tập trung tìm hiểu chủ yếu về các thiết bị báo khói ở các khu dân cư.
Hiện nay thị trường chủ yếu có 2 loại đầu báo khói chính là: đầu báo khói Ion và đầu báo khói quang.
Đầu báo khói Ion hoạt động được nhờ nguyên lý dẫn diện của không khí bị Ion hóa. Cấu tạo của đầu báo khói Ion gồm một buồng Ion có chứa một lượng ít chất phóng xạ và được chia làm 2 ngăn. Ngăn thứ nhất được đóng kín che chắn cẩn thận để khói không thể lọt vào được gọi là ngăn mẫu. Ngăn thứ 2 để hở và tiếp xúc vớ môi trường không khí xung quanh được gọi là ngăn phân tích.
Cấu tạo đầu báo khói ion
Tia Alpha phát ra từ nguồn phóng xạ sẽ làm Ion hóa các phân tử không khí ở trong buồng đốt. Khi điện áp một chiều được đặt lên các điện cự của buồng Ion, giữa các cực đã xuất hiện dòng điện. Bình thường dòng điện sẽ cân bằng mẫu phân tích. Khi có sự cố cháy nổ phần tử khói lọt vào ngăn phân tích, các Ion trong này sẽ kết hợp với các phân tử khói và trở nên nặng hơn đồng nghĩa với việt di chuyển chậm hơn dẫn đến dòng điện ở ngăn phân tích bị giảm. Khi sự chênh lệch dòng điện giảm tới mức nhất định đầu báo khói sẽ gửi tín hiệu về trung tâm báo cháy.
Tia Alpha là tia phòng xạ có khả năng Ion hóa phân tử lớn chính vì vậy đầu báo khói Ion là loại đầu báo nhạy nhất trong các loại đầu báo cháy bán trên thị trường. Nó có thể phát hiện ra loại khói mà mắt thường không thể nhìn thấy được. Thời gian sử dụng phụ thuộc vào lượng phóng xạ trong buồng Ion, thông thường có thể sử dụng từ 3 năm đến 5 năm.
Do sử dụng chât phóng xạ nên điều này sẻ ảnh hướng đến môi trường và việc bảo trì bảo dưỡng phải do các cơ sở có đầy đủ điều kiện về an toàn phóng xạ. Vì thế mà một số hãng trên thế giới đã ngừng sản xuất loại đầu báo khói này.
Dự trên nguyên lý khếch tán và hấp thu ánh sáng bởi các phần tử khói khi ánh sáng truyền trong không khí. Cấu tạo của đầu báo khói quang gồm có một buồn tối có các vách ngăn xếp theo hình zíc zắc để ngăn không cho đầu thu có thể thu được trực tiếp ánh sáng phát ra từ nguồn sáng (Thường là đèn diode phát tia hồng ngoại). Khi không có các phân tử khói lọt vào buồng tối thì các tia sáng bị khuếch tán theo nhiều hướng khác nhau làm cho đầu thu có thể thu được một phần nhỏ ánh sáng phát ra từ nguồn sáng. Điện trở nội của đầu thu giảm đi tương ứng với số lượng phân tử khói lọt vào, và khi giảm đến số nhất định đầu báo khói sẽ gửi tín hiệu và trung tâm báo cháy xử lý.
Cấu tạo đầu báo khói quang
Đầu báo khói quang hoạt động theo nguyên lý khuếch tán nên thời gian sư dụng có thể lên đến hàng chục năm, độ tin tưởng cao và rất dễ sửa chữa. Khả năng phát hiện sớm cháy nổ chỉ thua đầu báo khói Ion. Nhược điểm duy nhất của đầu báo khói quang là chúng chỉ phát hiện được các loại khói có kích thước tương đối lớn mà mắt thường có thể nhìn thấy được và phản xạ được ánh sáng. Đối với những loại khói nhỏ hơn và ko thể phản xạ ánh sáng thì đầu báo khói quang không thể phát hiện được.
Ngoài đầu báo khói quang hoạt động theo nguyên lý khuếch tán ánh sáng, ta còn một loại đầu báo khói tia cũng như đầu báo khói quang nhưng dự trên nguyên lý hấp thụ ánh sáng bởi các phân tử khói.
Một đầu phát (thương là đầu phát hồng ngoại) hoạt động ở chế độ xung cao, một bộ phận thu các xung ánh sáng phát tra từ đầu phát. Đầu phát và đầu thu được bố trí sao cho đầu thu có thể thu trược tiếp các xung ánh sáng từ đầu phát với cường độ lớn nhất. Ở điều kiện bình thường điện trở tế bào của đầu thu lúc nào nhỏ đầu không hoạt động. Khi có hiện tượng cháy nổ, khói xuất hiện các xung ánh sáng từ đầu phát đến đầu thu bị các phân tử khói hấp thụ dẫn đến suy giảm cường độ. Điện trở tế bào của đầu thu tăng lên đến mức xác định sẽ gửi thông tin báo cháy và trung tâm báo cháy.
Đó là phát hiện rất tốt các đám cháy âm ỉ, đồng thời lợi thế của đầu phát báo khói phát quang hơn đầu báo khói ion ở chỗ có thể đáp ứng được tất cả các loại đám cháy và có tuổi thọ cao hơn nhiều. vì thế mà đầu báo khói quang được tin tưởng và ưa chuộng trên thị trường.
Đối với những người lần đầu tiên lắp đặt báo cháy, họ thường có xu hướng chọn vị trí lắp đặt theo cảm tính, nơi mà họ cho là đẹp. Tuy nhiên, rất có thể ngôi nhà sẽ phải cần nhiều máy báo khói hơn bạn nghĩ.
Theo ấn bản mới nhất của bộ những quy định về lắp đặt các thiết bị báo cháy NFPA 72. Các thiết bị báo cháy nên được lắp đặt bên trong cũng như bên ngoài mỗi phòng ngủ, (như hành lang, nơi kết nối nhiều căn phòng với nhau), và trên mọi tầng của ngôi nhà, bao gồm cả tầng hầm.
Có một điều cũng quan trọng không kém đó là bạn nếu bạn lắp đặt các thiết bị báo khói trên tường thì chúng nên cách trần nhà không quá 12 inch (vì khói bốc lên), cũng như không nên lắp đặt chúng gần cửa ra vào, cửa sổ hoặc lỗ thông hơi nơi các luồng khí có thể gây trở ngại tới khả năng phát hiện khói của thiết bị.
Các thiết bị báo khói sẽ trở nên kém hiệu quả sau một khoảng thời gian nhất định. Hiệp hội phòng cháy chữa cháy quốc gia khuyến nghị người dân nên thay thế hệ thống chuông báo khói sau mỗi 10 năm. Bởi sau thời gian dài sử dụng hiệu quả hoạt động của các cảm biến cũng giảm đi rõ rệt.
Chú ý hạn sử dụng in trên đầu báo khói
Điều này cũng xảy ra trên cả các hệ thống báo khói thông minh đắt tiền. Theo một trong những khuyến nghị hàng đầu của NFPA về việc thay thế thiết bị báo khói, Nest cho biết rằng hầu hết các máy dò khí CO cần phải được thay thế sau 5-7 năm, do đó, bạn nên lên kế hoạch thay thế toàn bộ thiết bị thường xuyên theo chỉ định.